بسم الله الرحمن الرحیم
به نام خداوندى كه رحمت عامّش شامل همه و رحمت خاصّش از آن مؤمنين است.
إِنَّا أَعْطَيْنَاكَ الْكَوْثَرَ ﴿١﴾
ما به توخیر بسیار دادیم. (١)
منظور از کوثر، تنها و تنها کثرت ذريّ هاي (فرزندان) است که خداي تعالی به آنجناب ارزاني داشته، و برکتی است که در نسل آنجناب قرار داده است. قريش پس از آن که دو پسر رسول خدا (ص) از دنيا رفتند، او را با گفتن ابتر و اجاق کور زخم زبان می زدند؛ امّا خداوند به حضرتش تسلّی می دهد که ما به تو کوثر عطاء کردیم. و این جمله دلالت بر این دارد که فرزندان فاطمه (س) ذریه رسول خدا (ص) هستند. و اين از اخبار غيبي قرآن است، زيرا بعد از درگذشت پيامبر (ص) در همه ی عالم هيچ نسلي معادل آن ديده نمي شود. آن هم با تمام بلاهايي که بر سر ذريّه (فرزندان) ايشان آوردند و گروه گروه از آنها را کشتند. چون اگر مراد مساله ذريه نبود، معنا ندارد بفرمايد: ما به تو حوض داديم، چون كه بدگوي تو اجاق كور است و يا بي خبر است.[1]
فَصَلِّ لِرَبِّكَ وَانْحَرْ ﴿٢﴾
پس براي پروردگارت نماز بخوان و قرباني کن. (٢)
يعني حال که ما بر تو منت نهاديم و خير کثير به تو داديم، اين نعمت بزرگ را با نماز و قرباني کردن شکرگزاري کن. اين دربرابر اعمال مشرکان است که برای بتها سجده و قربانی می کردند، درحالی که نعمت های خود را از خدا می دانستند. و به هرحال، تعبير “لِربّک” دلیل روشنی است بر مسأله ی لزوم قصد قربت در عبادت، چرا که منظور نفی اعمال بت پرستان است که عبادت و قربانی را برای غير خدا می کردند. تفسیر دیگری برای نحر ذکر شده که عبارت است از بلند كردن دست ها به هنگام تكبير و آوردن آن در مقابل گلوگاه و صورت است، در حديثى مى خوانيم: هنگامى كه اين سوره نازل شد پيغمبر اكرم (ص) از جبرئيل سؤال فرمود: اين نحيره اى كه پروردگارم مرا به آن مامور ساخته چيست؟ جبرئيل عرض كرد: اين نحيره نيست، بلكه خداوند به تو دستور مى دهد هنگامى كه وارد نماز مى شوى موقع تكبير، دست ها را بلند كن، و همچنين هنگامى كه ركوع مى كنى يا سر از ركوع برمىدارى، و يا سجده مى كنى، چرا كه نماز ما و نماز فرشتگان در هفت آسمان همين گونه است، و براى هر چيزى زينتى است، و زينت نماز بلند كردن دستها در هر تكبير است.[2]
إِنَّ شَانِئَكَ هُوَ الْأَبْتَرُ ﴿٣﴾
به یقین دشمن تو مقطوع النّسل است. (٣)
اين سوره در حقيقت سه پيشگویی بزرگ دارد: 1) اعطای خير کثیر را به پيامبر نويد می دهد، که اين خير کثیر تمام پيروزي ها و موفقيت هایی را که بعد نصيب پيامبر (ص) شد را شامل می‌شود.2) خبر می دهدکه پيامبر (ص) بدون نسل نخواهد بود، بلکه نسل و دودمان او به طور فراوان در جهان وجود خواهند داشت. 3) خبر می دهد که دشمنان او ابتر و بلاعقب خواهند بود، همانطور که طوایفي مانند بني اميه و بني عباس که از دشمنان وي بودند و جمعيت زيادي داشتند چنان تار و مار شدند که امروز اثري از آنها باقي نمانده است.[3]